Biyofilm canlı veya cansız bir yüzeye yapışarak kendi ürettikleri polisakkarid bir matriks içine gömülü halde yaşayan mikroorganizma topluluğudur.
Bakterilerin dokular, implantlar, kateterler gibi katı yüzeylere ve birbirlerine tutunarak, polisakkarit bir matriks (slime faktör) içinde oluşturdukları yapıdır.
Biyofilmler kalıcı ve zor tedavi edilen enfeksiyonlara yol açtıkları için önemlidirler. İçinde bulundukları matriks yapısı bariyer görevi yaparak antimikrobiyal geçişine izin vermez.

“Antibiyotikler”, bazı bakteri ve mantarlarca üretilen ve diğer bakterilerin çoğalmasını engelleyen (bakteriyostatik) veya onları öldüren (bakterisidal) doğal maddelerdir.

Bakteriler çevrelerinde meydana gelen değişikliklere hızlı uyum sağlayabilen canlılardır.
Antibiyotik direnci de bunun bir örneğidir.
Belli bir antibiyotik direnci, söz konusu antibiyotiğin tedavi dozunda dirençli bakterileri öldüremediğini veya çoğalmalarına engel olamadığını ifade etmektedir.

Antibiyotik direnci tam olarak nasıl gelişir?

Bir bakteri antibiyotiklere maruz kaldığında üç olası sonuç vardır – ölürler, hareketsiz kalırlar (çoğalmazlar) veya çoğalırlar.
Bunlardan hangisinin gerçekleşmesinin daha olası olduğunu belirleyen üç temel etken bulunmaktadır; antibiyotik konsantrasyonu, bakteriyel mutasyon ve genetik değişim.

Antibiyotik konsantrasyonu

Genel olarak, bir bakteriye daha fazla antibiyotik verilmesi bakterinin hareketsizleşmesine ya da ölümüne sebep olur ve daha az antibiyotik ise çoğalmasına yol açar.
Bazı bakteriler, içerisinde binlerce bakteri hücresinin bulunduğu jel-benzeri bir madde olan bir “biyofilmin” içinde yaşar (ahududu jölesinin içindeki ahududu çekirdeklerini düşünün).
Bu, büyük ve kalın bir enerji kalkanına benzer.
Bakteriyel hücrelerin tümüne ulaşabilmesi için, antibiyotiğin biyofilmden geçmesi (dağılması) gerekir.
Biyofilmin çok derinlerinde gömülü olan bazı hücreler, yüzeye ulaşan antibiyotiğin sadece küçük bir kısmına maruz kalır.